Anlatım Bozuklukları ile ilgili Örnekler

Anlatım Bozuklukları ile ilgili Örnekler
I.SÖZCÜĞÜN YANLIŞ ANLAMDA KULLANILMASI

Parantez içindeki kelimler kırmızı ile yazılmış kelimelerin doğrusudur.
• Niçin böyle bir okulda öğretim görüyor. (Öğrenim)
• Ölüm şansı her zaman var. (Riski)
• Bunca yağmura karşılık su birikmedi barajda. (Rağmen)
• Eve yeni gelen misafirlere söyleyin kendilerini tanıştırsınlar. (Tanıtsınlar)
• Çığ altında kalan iki kişinin kurtulmasına çalışıyorlar. (Kurtarılmasına)
• Geleceğe özlemle bakıyoruz. (Umutla)
• Dürüst davranışları yüzünden terfi etti. (-dan dolayı)

2.Gereksiz Sözcük Kullanılması
Kırmızı ile yazılsan kelimeler cümleden atılmalıdır.
• En az kaza yapan taşıt aracı uçaktır.
• Sizinle aynı ortak zevkleri paylaşıyoruz.
• Üç yıl önce tanıştığı arkadaşlarıyla karşılıklı mektuplaşıyorlar.
• Amacına ulaşmak için uzun süre gayret ve çaba gösterdi.
• Bu maçı yaklaşık otuz bine yakın insan izledi.
• Arkadaşlarıyla yok yere boşu boşuna kavga etti.
3.Anlamca Çelişen Sözcüklerin Birlikte Kullanılması

Kırmızı ile yazılan sözcükler cümleden atılmalıdır.Çünkü koyu yazılan sözcüklerle çelişmektedir.
• Bundan aşağı yukarı tam iki yıl önce burada çalışmıştım.
• Umarım senle bir daha hiç görüşmeyeceğim.
• Eminim daha çocuk yaşta şiir yazmaya başlamış olmalı.
• Toplantıda elbette ki tüm sorunların görüşüleceğini sanmıyorum.
• Söylediklerin hiç şüphesiz arkadaşının kulağına gitmiş olmalı.
• Hiç kuşkusuz onunda bu yasadan sanırım haberi var.

4.Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması

Cümlelerdeki anlatım bozukluğunu gidermek için kırmızı kelimeleri + işaretli yere taşıyınız.
• Çok canım + sıkılıyor ne yapsam acaba?
• Haberi alır almaz telefonla geleceğimi + bildirmiştim.
• Orada bulunanlara kısaca başından geçenleri + anlatmıştı.
• Azıcık babamdan kalan + aylıkla geçinmeye çalışıyordu.
• Her Allah'ın + günü bu şarkıyı mı dinleyeceğiz.

5.Mantık Hataları ve Bozuk Anlatımlar
• O , bırakın telefon etmeyi yanıma gelip bir merhaba bile demedi.
• Pırıl pırıl mehtaplı bir gecede ağır ağır çiseleyen yağmur onları etkiliyordu.
• Değil yiyecek ekmeği üç kap yemeği bile yok.
• Bu kanun 25'e karşı 15 oyla kabul edildi.
• İhtiyar adam hem elleri arkada yürüyor hem de gazetesini okuyordu.
• Bir türlü bitmek bilmeyen istekleriyle annesinin zamanını meşgul ediyordu.

6.Cümlede Anlam Belirsizlikleri

Cümledeki anlam belirsizliklerini gidermek için noktalama işaretleri ve parantez içindeki sözcükleri bulundukları yerlere yerleştiriniz.Parantez içindeki kırmızı sözcükler yanlış,koyu sözcükler ise cümleye uygundur.
• Küçük , ağacın arkasına saklanmıştı.
• Hasta , doktoru görünce heyecanlandı.
• O , insanlar arasındaki anlaşmazlığı çözdü.
• Yurdumuz , üzerinde bulunan yağışlı havanın etkisinde kalacak.
• Dünkü toplantıda (senin/onun)söylediklerini duymadım.
• (Senin/onun)Geldiğini duyunca sevinçten havalara uçtu.

7.Deyimlerin Yanlış Anlamda Kullanılması

Kırmızı kelimeler yerine parantez içlerindeki sözcükler gelmelidir.
• Seni gördüğüm zaman yüzünden dökülen bin parçaydı. (Düşen)
• Babam,haklı itirazlarıma göz yumuyordu. ()
• Arkadaşımı adam edinceye kadar ağzımda tüy bitti. (Dilimde)
• İşe yarar bir şey mi diye şöyle bir göz koydu kitabıma. (Gezdirdi)
II.DİL BİLGİSİ KURALLARIYLA İLGİLİ ANLATIM BOZUKLUKLARI

1.Ek Eksikliği , Eklerin Yanlış Kullanılması

Parantez içindeki kırmızı ekler önünde bulunduğu sözcüğe eklenmelidir ya da kelime ile değiştirilmelidir.
• Kitap(ta) başarıya götüren yollar bir bir anlatıldı.
• İnsan her türlü kitapları(kitabı) okumalıdır.
• O , daha konuşmasını(konuşmayı) öğrenememiş.
• Bizleri sevindiren senin kazandığındır(kazanmandır).

2.Tamlama Yanlışları
• Ticari ve meslek faaliyetleri yıldan yıla artıyor.
• Ekonomik ve sağlık sorunları dile getirildi.
• O olaydan sonra askeri ve polis araçları geldi.
• O , genellikle aşk ve psikolojik romanlardan hoşlanır.
• Televizyon ve kitap okuyucusu arasındaki rekabet arttı.

3.Dolaylı Tümleç Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
• Kimsesiz çocukları koruyor , yardım ediyordu.
• Saçlarını boyatmış , yeni bir stil vermişti.
• Dinleyicileri coşturdu , neşeli dakikalar yaşattı.
• Epeydir seni arıyor ama bir türlü ulaşamıyor.
• Geniş bir avluya girdik ve çok güzel şeylerle karşılaştık.

4.Nesne Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
• Arkadaşına durumu anlattı ve ikna etti.
• Çocuklar geleceğimizdir , düşünelim.
• Boyaya su katarak gerektiği kadar inceletti.
• Yaşlı insanlara güler yüz göstermeli ve hiç üzmemeliyiz.

5.Zarf Tümleci Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
• Arkadaşlarını hiç sevmiyor , anlaşamıyordu.
• Ankara'nın güzelliklerine alışmış , yaşamaya başlamıştı.
• Konuyu çok güzel anlatıyordu sanki bütünleşmişti.

6.Özne Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
• Zavallı hastada iyileşme belirtisi yoktu , gittikçe zayıflıyordu.
• Müdür Bey'in sinirleri bir hayli bozulmuş ve fazlasıyla üzülmüştü.
• Bankadaki görevliler etkisiz hale getirildi ve soyuldu.
• Çocuğunun ailesi çocuğu serbest bırakmazsa , çevresindeki kötü kişilerle arkadaş olur.

7.Özne Yüklem Uyumsuzluğu
• Akşam ben ve sen kendi odalarımıza çıkacağım.
• Hiçbiri olacakları düşünmemiş , orada uzun süre beklemişlerdi.
• Fakir insanların hepsi hayatın kenarında doğmuştu; ama ölümün kenarında yaşamıyordu.
• Kuşlar havada katar katar uçuşuyorlardı.
• Ağaçlar rüzgarın etkisiyle sağa sola eğiliyorlardı.


8.Ek-Eylem(Ek-Fiil) Eksikliği
• Sanki onlar ayrı dünyada , ben ayrı dünyadayım.
• Konuşmasında kararlı , fakat üslubu hoş değildi.
• Boyu kısa , vücudu da çok fazla iri değildi.
• Konuya hakimiyeti güzel , ancak konuşması etkileyici değildi.
• Kız çok güzel , fakat nişanlısı yakışıklı değildi.
9.Eylem , Yardımcı Eylem , Fiilimsi Eksikliği
• Aldığımız eşyaları birkaç gün ya da hiç kullanmadan tekrar satarız.
• O , insan ilişkilerinde çok katı ve duyarlılığı olmayan biriydi.
• Bu haksızlığın gereksiz ve doğru olmadığını söyleyebilirim.
• İş konusunda ben onu o da beni etkilemek istemez.
• Arkadaşım bir simit bense iki simit aldım.
• Beğendinizse herkese beğenmediyseniz kimseye söylemeyin.

10.Etken ve Edilgen Fiillerin Birlikte Kullanılması
• Her ne kadar Büyükşehir'e taşınmışsa da beklenen rahatlığa kavuşulamamıştır.
• Sinema seyrettikten sonra biraz konuşuldu sonra yataklara yatıldı.
• Fıkranın geleneksel anlamı değiştirilmiş daha zenginleştirmişti.
• Yurtdışına gitmiş birkaç yıl yurtdışında kalınmıştı.